Το έκθεμα του μήνα Αυγούστου
Γραμματόσημο του έτους 1947, κλάσης 100 δρχ. από την αναμνηστική έκδοση «Νίκης» εννέα αξιών. Έκδοση για τη νικηφόρο συμμετοχή της Ελλάδας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1939-1945).
Χαλκογραφική εκτύπωση – Recess «Thomas de la Rue & Co. Ltd., London». Χαρτί : υπόλευκο και λείο. Χωρίς υδατόσημο. Οδόντωση 12 ½ Τιράζ: 3.060.000 ΦΠΗΚ: 60.000 Πρώτη ημέρα κυκλοφορίας: 1η Μαΐου 1947 Η στιγμή της έκρηξης μιας εκ των τορπιλών στον λιμενοβραχίονα της Τήνου. (Φωτογραφικό Αρχείο- Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού)
Η ιστορία του εκθέματος
Τον Αύγουστο του
1940, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος κόντευε να συμπληρώσει ένα χρόνο. Την
Ελλάδα κυβερνούσε ο Ιωάννης Μεταξάς που τηρούσε ουδέτερη στάση αλλά ήταν
εμφανές ότι βρισκόταν στο πλευρό της Μεγάλης Βρετανίας.
Η Ιταλία, σύμμαχος την περίοδο εκείνη, της
ναζιστικής Γερμανίας, διεκδικούσε από την Αγγλία την πρωτοκαθεδρία στις
θάλασσες της Μεσογείου ενώ από τη δεκαετία του 1920 κατέφευγε σε ένταση των
διπλωματικών και πολιτικών πιέσεών της προς την Ελλάδα. Μετά την ήττα της
Γαλλίας στις 22 Ιουνίου 1940 αυξήθηκαν ιδιαίτερα
οι προκλήσεις της Ιταλίας κατά της κυριαρχίας της Ελλάδας, ενώ μια σειρά διπλωματικών και πολεμικών επεισοδίων, από τα
τέλη Ιουνίου μέχρι τις αρχές Αυγούστου 1940, έδειχναν την επιθετική πολιτική
της Ιταλίας. Επιδίωξη των Ιταλών ήταν είτε η είσοδος της χώρας μας στον πόλεμο, είτε η
παράδοσή της στις υποδείξεις του ισχυρότερου.
Προκειμένου να
τονιστεί το αίσθημα ασφάλειας και περηφάνειας του ελληνικού λαού στις προκλήσεις των Ιταλών, δόθηκε εντολή να
παραστεί στις εορταστικές εκδηλώσεις της Μεγαλόχαρης στην Τήνο, το ελαφρύ
καταδρομικό πλοίο «Έλλη».
Τις πρωινές ώρες της 15ης Αυγούστου το ιταλικό υποβρύχιο «Ντελφίνο» βρέθηκε
έξω από το λιμάνι της για να τορπιλίσει τα επιβατικά πλοία «Έλση» και
«Έσπερος», που λανθασμένα θεωρούσαν οπλιταγωγά. Οι Ιταλοί όμως όταν είδαν να
καταφθάνει στο λιμάνι ένα πολεμικό πλοίο και ενώ υπήρχε πολύς κόσμος στην
παραλία, έπληξαν με τρεις τορπίλες το ελληνικό καταδρομικό. Η μια τορπίλη βρήκε
στόχο ενώ οι άλλες δύο αστόχησαν και
εξερράγησαν στην προκυμαία. Από την επίθεση σκοτώθηκαν ένας υπαξιωματικός και
οκτώ ναύτες του «Έλλη», ενώ οι τραυματίες ανήλθαν στους εικοσιτέσσερις.
Στα μέσα της
δεκαετίας του ’50, το ναυάγιο του «Έλλη» ανελκύστηκε τμηματικά και πουλήθηκε
για παλιοσίδερα. Το 1985 Έλληνες δύτες ανακάλυψαν τα απομεινάρια της ιταλικής
τορπίλης που βύθισε το «Έλλη» και το εύρημα εκτίθεται σήμερα στο Ναυτικό
Μουσείο Πειραιά.